คำพิพากษาศาลฎีกา คดีแพ่ง ที่น่าสนใจ

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 978/2567 สำคัญผิดในราคาที่ตกลงขายฝาก ซึ่งย่อมมีความสำคัญมากพอกับตัวทรัพย์ที่เป็นวัตถุแห่งนิติกรรม ถือว่าเป็นการสำคัญผิดในสิ่งซึ่งเป็นสาระสำคัญแห่งนิติกรรม จึงตกเป็นโมฆะ

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 453/2567 การร้องขอทำนิติกรรมขายที่ดินของผู้เยาว์ เมื่อมีเหตุจำเป็นและขายในราคาสูงกว่าราคาประเมินแล้ว ถือว่าเป็นประโยชน์แก่ผู้เยาว์

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4656/2566 บุคคลที่ถูกศาลสั่งให้เป็นคนสาบสูญ, มรดก,  ฟ้องเรียกทรัพย์คืนฐานลาภมิควรได้, อายุความ 

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 244/2567  สัญญาแบ่งปันทรัพย์มรดก, การจัดการมรดกไม่ชอบ, เจ้าของกรรมสิทธิ์รวมฟ้องเรียกทรัพย์คืน

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4557/2566 กู้ยืมเงิน, หนังสือรับสภาพหนี้, ทำนิติกรรมเพราะถูกข่มขู่, อายุความ

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4209/2566 นิติกรรมอำพราง ทำนิติกรรมกู้ยืมเพื่ออำพรางนิติกรรมการร่วมลงทุน นิติกรรมการกู้เงินย่อมตกเป็นโมฆะ 

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4105/2566 ภาระจำยอมเป็นทรัพยสิทธิที่ตัดรอนอำนาจแห่งกรรมสิทธิ์ของเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ซึ่งเรียกว่าภารยทรัพย์ จึงต้องแปลความโดยเคร่งครัด 

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4741/2565 ที่ดินมีข้อกำหนดห้ามโอนภายในสิบปี สามารถทำเป็นสัญญาจะซื้อจะขายได้ และผู้จะซื้อครอบครองที่ดินนั้นแทนผู้จะขาย จึงไม่อาจอ้างครอบครองปรปักษ์ได้

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3886/2566 การแบ่งปันทรัพย์มรดก บันทึกข้อตกลงแบ่งปันทรัพย์มรดก, สิทธิและหน้าที่ในฐานะผู้จัดการมรดกสิ้นสุดลงเมื่อผู้จัดการมรดกตาย เพราะเป็นสิทธิเฉพาะตัวของผู้จัดการมรดก

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3661/2566 ความรับผิดของผู้ค้ำประกัน, เมื่อลูกหนี้ผิดนัดชำระหนี้ เจ้าหนี้ต้องมีหนังสือบอกกล่าวทวงถามไปถึงผู้ค้ำประกันภายใน 60 วัน

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2413/2566 แม้ภาระจำยอมจะระงับสิ้นไป แต่เมื่อเจ้าของภารยทรัพย์ยังมิได้จดทะเบียนระงับภาระจำยอมนั้น ย่อมไม่อาจยกขึ้นต่อสู้บุคคลภายนอกซึ่งรับโอนสายทรัพย์มาโดยเสียค่าตอบแทนละโดยสุจริต และได้จดทะเบียนโดยสุจริตแล้วได้

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2295/2565  ทรัพย์มรดก, ผู้รับโอนไม่มีสิทธิดีกว่าผู้โอน, การใช้สิทธิติดตามเอาคืนซึ่งทรัพย์สินจากผู้ไม่มีสิทธิยึดถือไว้

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4838/2566 ร้องซ้ำ, เจ้าของรวมคนหนึ่งยื่นคำร้องขอแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดินเป็นการใช้สิทธิอันเกิดแต่กรรมสิทธิ์รวมเพื่อดำเนินคดีในศาลเพื่อต่อสู้บุคคลภายนอก เป็นการกระทำแทนเจ้าของรวมคนอื่นด้วย คดีถึงที่สุดแล้ว เช่นนี้ เจ้าของรวมคนอื่นจึงไม่อาจนำประเด็นข้อเท็จจริงเดียวกันมายื่นคำร้องขอแสดงกรรมสิทธิ์ในที่ดินอีก เป็นร้องซ้ำ ต้องห้ามตาม ป.วิ.พ. มาตรา 148 วรรคหนึ่ง

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3956/2566 ฟ้องซ้ำ, จำเลยในคดีก่อนและจำเลยที่ 2 คดีนี้ ต่างเป็นหน่วยงานของรัฐซึ่งจะต้องรับผิดในผลแห่งละเมิดที่ พ. (จำเลยซึ่งในคดีนี้) เป็นเจ้าหน้าที่ของตนได้กระทำในการปฏิบัติหน้าที่เช่นเดียวกัน ถือได้ว่าจำเลยที่ 2 คดีนี้เป็นคู่ความเดียวกันกับจำเลยในคดีก่อน เมื่อเป็นการฟ้องโดยอาศัยประเด็นที่ต้องวินิจฉัยโดยอาศัยเหตุอย่างเดียวกันกับคดีก่อนและในคดีก่อนได้ถึงที่สุดไปแล้ว จึงต้องห้ามมิให้รื้อร้องฟ้องกันอีกในประเด็นที่ได้วินิจฉัยโดยอาศัยเหตุอย่างเดียวกัน ตาม ป.วิ.พ. มาตรา 148

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3638/2566 ทางจำเป็น, ในการใช้สิทธิแห่งตน บุคคลทุกคนต้องกระทำโดยสุจริต

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 4969/2565 ภริยาหรือสามีมีสิทธิได้รับค่าทดแทนจากสามีหรือภริยาซึ่งเป็นคู่สมรสอีกฝ่ายได้เฉพาะกรณีที่ศาลพิพากษาให้หย่ากันเพราะเหตุหย่าตามมาตรา 1516 (1) แต่กรณีที่ตกลงหย่ากันโดยทำสัญญาประนีประนอมยอมความและศาลพิพากษาตามยอม ไม่มีสิทธิได้รับค่าทดแทนตามมาตรา 1523 วรรคหนึ่ง

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2530/2565 โจทก์ฟ้องขอให้เพิกถอนการฉ้อฉลนิติกรรมให้ที่ดิน มิใช่เป็นเรื่องที่โจทก์ฟ้องขอให้บังคับหรือไม่บังคับตามสัญญาให้กรณีไม่อยู่ในบังคับตาม ป.วิ.พ. มาตรา 94 (ข) จำเลยจึงมีสิทธินำสืบพยานบุคคลได้ว่าเป็นนิติกรรมให้โดยมีค่าตอบแทน

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1873/2565 เมื่อต่างฝ่ายต่างอ้างว่าตนสุจริต ฝ่ายที่ประมาทเลินเล่อย่อมเสียเปรียบและต้องรับผลต่อความเสียหายที่เกิดขึ้น

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 6233/2564 ฝากทรัพย์, ผู้มีวิชาชีพเฉพาะกิจการค้าขายหรืออาชีวะ จำต้องใช้ความระมัดระวังและใช้ฝีมือเท่าที่เป็นธรรมดาจะต้องใช้และสมควรจะต้องใช้ในกิจการค้าขายหรืออาชีวะอย่างนั้น

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1028/2564 การแบ่งส่วนมรดกของทายาทและคู่สมรสของเจ้ามรดก, การรับมรดกแทนที่, การสืบมรดก

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2443/2563 ก่อนตายเจ้ามรดกยกที่ดินให้จำเลย แม้ผู้ตายยกให้โดยมิได้จดทะเบียนโอน แต่เมื่อจำเลยครอบครองด้วยความสงบและโดยเปิดเผยด้วยเจตนาเป็นเจ้าของติดต่อกันเกินกว่า 10 ปี จำเลยจึงได้กรรมสิทธิ์ในที่ดินโดยการครอบครองปรปักษ์ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1382 ที่ดินดังกล่าวจึงมิใช่ทรัพย์มรดกของผู้ตาย

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1433/2563 สาเหตุที่จำเลยที่ 1 ไม่สามารถโอนห้องชุดตามสัญญาซื้อขายให้โจทก์ได้นั้น เกิดจากการกระทำของจำเลยที่ 2 ซึ่งเป็นลูกจ้าง ก็เป็นเรื่องที่ต้องไปว่ากล่าวกันเอง ไม่ใช่เหตุสุดวิสัยที่จำเลยที่ 1 จะหลุดพ้นจากหนี้ และเมื่อโจทก์ฟ้องให้รับผิดในมูลสัญญา มิได้ฟ้องให้จำเลยที่ 2 รับผิดในมูลละเมิด จำเลยที่ 2 จึงไม่ต้องร่วมรับผิดกับจำเลยที่ 1

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5778/2562 กฎหมายที่ดินมิได้ห้ามขาดไม่ให้คนต่างด้าวถือกรรมสิทธิ์ที่ดิน เป็นแต่เพียงต้องเป็นไปตามเงื่อนไขและวิธีการซึ่งกำหนดโดยกฎกระทรวง และต้องได้รับอนุญาตจากรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย ส่วนคนต่างด้าวที่ได้ที่ดินมาโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย หรือได้มาโดยไม่ได้รับอนุญาต คนต่างด้าวต้องปฏิบัติตาม ป.ที่ดิน มาตรา 94 คือ ต้องจัดการจำหน่ายที่ดินภายในเวลาที่อธิบดีกำหนดซึ่งไม่น้อยกว่าหนึ่งร้อยแปดสิบวัน แต่ไม่เกินหนึ่งปี

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 1975/2562 การเรียกถอนคืนการให้เพราะเหตุผู้รับประพฤติเนรคุณด้วยการหมิ่นประมาทผู้ให้อย่างร้ายแรง โจทก์จะต้องระบุมาในคำฟ้องให้ชัดเจนว่าจำเลยกล่าวถ้อยคำอย่างไร เมื่อใด ต่อใคร

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 8727/2561 ใช้สิทธิไม่สุจริต, เจตนาลวง, นิติกรรมอำพราง, สัญญาเช่า

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 9992/2560 อายุความคดีมรดก, การที่ทายาทคนหนึ่งครอบครองทรัพย์มรดกไว้นั้น ไม่มีกฎหมายสนับสนุนว่าเป็นการครอบครองแทนทายาทคนอื่นด้วย การที่จะเป็นการครอบครองแทนทายาทคนอื่นหรือครอบครองไว้เพื่อตนเองย่อมแล้วแต่ข้อเท็จจริงที่ปรากฏในแต่ละคดี

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 9882/2560 ภาระจำยอมนั้นเพื่อประโยชน์แก่อสังหาริมทรัพย์อื่น การที่จำเลยใช้ทางพิพาทเพื่อจอดรถยนต์และขนถ่ายสินค้านั้นเป็นไปเพื่อความสะดวกของจำเลยกับบริวาร และเพื่อการประกอบอาชีพหาประโยชน์ทางการค้า แม้จะใช้ทางพิพาทเพื่อการดังกล่าวมานานเพียงใดก็ไม่ได้ภาระจำยอม

 

-  คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5376/2560 (ประชุมใหญ่) ยอมชำระดอกเบี้ยเกินอัตราที่กฎหมายกำหนด ถือได้ว่าเป็นการชำระหนี้ฝ่าฝืนข้อห้ามตามกฎหมายตาม ป.พ.พ. มาตรา 411 ผู้กู้หาอาจเรียกร้องให้คืนเงินดอกเบี้ยที่ชำระได้ไม่ ส่วนผู้ให้กู้เป็นฝ่ายเรียกดอกเบี้ยเกินอัตราที่กฎหมายกำหนดไว้จากผู้กู้ ข้อตกลงเรื่องดอกเบี้ยเป็นโมฆะ ผู้ให้กู้ก็ย่อมไม่มีสิทธิได้รับดอกเบี้ยดังกล่าวด้วย ต้องนำเงินที่ผู้กู้ชำระดอกเบี้ยทั้งหมดไปหักต้นเงินกู้