พระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งพุทธศักราช ๒๔๗๗
ในพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล
คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์
(ตามประกาศประธานสภาผู้แทนราษฎร
ลงวันที่ ๗ มีนาคม พุทธศักราช ๒๔๗๗)
อนุวัตน์จาตุรนต์
อาทิตย์ทิพอาภา
เจ้าพระยายมราช
ตราไว้ ณ วันที่ ๑๕ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๔๗๘
เป็นปีที่ ๒ ในรัชกาลปัจจุบัน
โดยที่สภาผู้แทนราษฎรลงมติว่า สมควรที่จะยกเลิกบรรดากฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งต่าง ๆ ที่ใช้อยู่ ณ บัดนี้ และให้ใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งแทน
จึ่งมีพระบรมราชโองการให้ตราพระราชบัญญัติขึ้นไว้โดยคำแนะนำและยินยอมของสภาผู้แทนราษฎร ดั่งต่อไปนี้
มาตรา ๑ พระราชบัญญัตินี้ให้เรียกว่า “พระราชบัญญัติให้ใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง พุทธศักราช ๒๔๗๗”
มาตรา ๒ ให้ใช้พระราชบัญญัตินี้ตั้งแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
มาตรา ๓ ให้ใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งตามที่ได้ตราไว้ต่อท้าย พระราชบัญญัตินี้ตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม พุทธศักราช ๒๔๗๘ เป็นต้นไป
บทบัญญัติในประมวลกฎหมายนี้ให้ใช้ในศาลทั่วไปตลอดราชอาณาจักร ยกเว้นแต่ในศาลพิเศษที่มีข้อบังคับสำหรับศาลนั้น และถ้ามีกฎหมายให้ใช้ธรรมเนียมประเพณีหรือกฎหมายทางศาสนาในศาลใด ให้ศาลนั้นยกธรรมเนียมประเพณีหรือกฎหมายนั้น ๆ มาใช้แทนบทบัญญัติแห่งประมวลกฎหมายนี้ เว้นแต่คู่ความจะได้ตกลงกันให้ใช้ประมวลกฎหมายนี้
บทบัญญัติในประมวลกฎหมายนี้ ให้ใช้บังคับแก่คดีความทั้งปวงซึ่งค้างชำระอยู่ในศาลเมื่อวันใช้ประมวลกฎหมายนี้ หรือที่ได้ยื่นต่อศาลภายหลังวันนั้น ไม่ว่ามูลคดีจะได้เกิดขึ้นก่อนหรือหลังวันใช้นั้น
มาตรา ๔ ตั้งแต่วันใช้ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งนี้สืบไป ให้ยกเลิกบรรดากฎหมาย กฎ และข้อบังคับอื่น ๆ ในส่วนที่มีบัญญัติไว้แล้วในประมวลกฎหมายนี้ หรือซึ่งแย้งกับบทแห่งประมวลกฎหมายนี้
มาตรา ๕ ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรมมีอำนาจออกกฎกระทรวง ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งในเรื่องต่อไปนี้
(๑) จัดวางระเบียบทางธุรการในเรื่องเจ้าพนักงานบังคับคดี รวมทั้งการกำหนดค่าธรรมเนียม นอกจากที่ระบุไว้ในตาราง ๕ ท้ายประมวลกฎหมายนี้ ตลอดจนการชดใช้ค่าใช้จ่ายให้บุคคลเหล่านั้น
(๒) จัดวางระเบียบทางธุรการในเรื่องการยึดและอายัด และการจำหน่ายทรัพย์สินเป็นตัวเงินโดยวิธีขายทอดตลาดหรือโดยวิธีอื่น และในเรื่องวิธีการบังคับคดีทางอื่น ๆ ที่เจ้าพนักงานบังคับคดีจะพึงปฏิบัติ
กฎกระทรวงนั้น เมื่อได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว ให้ใช้บังคับได้
มาตรา ๖ ให้ประธานศาลฎีกาโดยความเห็นชอบของคณะกรรมการบริหารศาลยุติธรรมมีอำนาจออกข้อบังคับตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งในเรื่องต่อไปนี้
(๑) การแต่งตั้ง การระบุตัว และการสาบานของล่าม ผู้แปล และผู้เชี่ยวชาญการกำหนดจำนวนค่าป่วยการ และการชดใช้ค่าใช้จ่ายให้บุคคลเหล่านั้น
(๑/๑) การกำหนดจำนวนค่าป่วยการ ค่าพาหนะเดินทาง และค่าเช่าที่พัก ของพยานที่ศาลเรียกมา
(๒) จัดวางระเบียบทางธุรการในเรื่องเจ้าพนักงานศาล รวมทั้งการกำหนดค่าธรรมเนียมนอกจากที่ระบุไว้ในตาราง ๕ ท้ายประมวลกฎหมายนี้ ตลอดจนการชดใช้ค่าใช้จ่ายให้บุคคลเหล่านั้น
(๓) จัดวางระเบียบทางธุรการในเรื่องการเก็บรักษาและการทำลายสารบบความ สารบบคำพิพากษา สมุดคำพิพากษา และสารบบอื่น ๆ ของศาล ตลอดจนสำนวนความทั้งหลาย
(๔) จัดวางระเบียบทางธุรการในเรื่องการยื่นเอกสารต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ของศาล เพื่อยื่นต่อศาลหรือเพื่อส่งให้แก่คู่ความหรือบุคคลผู้ใดผู้หนึ่ง และในเรื่องการขอร้องด้วยวาจาเพื่อให้ศาลพิจารณาและชี้ขาดตัดสินคดีมโนสาเร่
(๕) จัดวางระเบียบทางธุรการในเรื่องที่คู่ความฝ่ายหนึ่งจะส่งต้นฉบับเอกสารไปยังอีกฝ่ายหนึ่ง
ข้อบังคับนั้น เมื่อได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้ว ให้ใช้บังคับได้
ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
นายพันเอก พระยาพหลพลพยุหเสนา
นายกรัฐมนตรี
สารบาญ
ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง
ภาค ๑ บททั่วไป
ลักษณะ ๑ บทวิเคราะห์ศัพท์ มาตรา ๑ลักษณะ ๒ ศาล
หมวด ๑ เขตอำนาจศาล มาตรา ๒-๑๐
หมวด ๒ การคัดค้านผู้พิพากษา มาตรา ๑๑-๑๔
หมวด ๓ อำนาจและหน้าที่ของศาล มาตรา ๑๕-๓๔
หมวด ๔ การนั่งพิจารณา มาตรา ๓๕-๔๕
หมวด ๕ รายงานและสำนวนความ มาตรา ๔๖-๕๔
ลักษณะ ๓ คู่ความ มาตรา ๕๕-๖๖
ลักษณะ ๔ การยื่นและส่งคำคู่ความและเอกสาร มาตรา ๖๗-๘๓ อัฏฐ
ลักษณะ ๕ พยานหลักฐาน
หมวด ๑ หลักทั่วไป มาตรา ๘๔-๑๐๕
หมวด ๒ ว่าด้วยการมาศาลของพยานและการซักถามพยาน มาตรา ๑๐๖-๑๒๑ุ
หมวด ๓ การนำพยานเอกสารมาสืบ มาตรา ๑๒๒-๑๒๗ ทวิ
หมวด ๔ การตรวจและการแต่งตั้งผู้เชี่ยวชาญโดยศาล มาตรา ๑๒๘-๑๓๐
ลักษณะ ๖ คำพิพากษาและคำสั่ง
หมวด ๑ หลักทั่วไปว่าด้วยการชี้ขาดตัดสินคดี มาตรา ๑๓๑-๑๓๙
หมวด ๒ ข้อความและผลแห่งคำพิพากษาและคำสั่ง มาตรา ๑๔๐-๑๔๘
หมวด ๓ ค่าฤชาธรรมเนียม
ส่วนที่ ๑ การกำหนดและการชำระค่าฤชาธรรมเนียม
และการยกเว้นค่าธรรมเนียมศาล มาตรา ๑๔๙-๑๖๐
ส่วนที่ ๒ ความรับผิดชั้นที่สุดในค่าฤชาธรรมเนียม มาตรา ๑๖๑-๑๖๙/๓
ภาค ๒ วิธีพิจารณาในศาลชั้นต้น
ลักษณะ ๑ วิธีพิจารณาสามัญในศาลชั้นต้น มาตรา ๑๗๐-๑๘๘ลักษณะ ๒ วิธีพิจารณาวิสามัญในศาลชั้นต้น
หมวด ๑ วิธีพิจารณาคดีมโนสาเร่ มาตรา ๑๘๙-๑๙๖
หมวด ๒ การพิจารณาโดยขาดนัด
ส่วนที่ ๑ การขาดนัดยื่นคำให้การ มาตรา ๑๙๗-๑๙๙ ฉ
ส่วนที่ ๒ การขาดนัดพิจารณา มาตรา ๒๐๐-๒๐๙
หมวด ๓ อนุญาโตตุลาการ มาตรา ๒๑๐-๒๒๒
หมวด ๔ การดำเนินคดีแบบกลุ่ม
ส่วนที่ ๑ บททั่วไป มาตรา ๒๒๒/๑-๒๒๒/๗
ส่วนที่ ๒ การขออนุญาตให้ดำเนินคดีแบบกลุ่ม มาตรา ๒๒๒/๘-๒๒๒/๑๓
ส่วนที่ ๓ การพิจารณาคดีแบบกลุ่ม มาตรา ๒๒๒/๑๔-๒๒๒/๓๔
ส่วนที่ ๔ คำพิพากษาและการบังคับคดี มาตรา ๒๒๒/๓๕-๒๒๒/๔๔
ส่วนที่ ๕ อุทธรณ์และฎีกา มาตรา ๒๒๒/๔๕-๒๒๒/๔๘
ส่วนที่ ๖ ค่าธรรมเนียม มาตรา ๒๒๒/๔๙
ภาค ๓ อุทธรณ์และฎีกา
ลักษณะ ๑ อุทธรณ์ มาตรา ๒๒๓-๒๔๖ลักษณะ ๒ ฎีกา มาตรา ๒๔๗-๒๕๒
ภาค ๔ วิธีการชั่วคราวก่อนพิพากษาและการบังคับตามคำพิพากษาหรือคำสั่ง
ลักษณะ ๑ วิธีการชั่วคราวก่อนพิพากษาหมวด ๑ หลักทั่วไป มาตรา ๒๕๓-๒๖๕
หมวด ๒ คำขอในเหตุฉุกเฉิน มาตรา ๒๖๖-๒๗๐
ลักษณะ ๒ การบังคับคดีตามคำพิพากษาหรือคำสั่ง
หมวด ๑ หลักทั่วไป
ส่วนที่ ๑ ศาลที่มีอำนาจในการบังคับคดี มาตรา ๒๗๑
ส่วนที่ ๒ คำบังคับ มาตรา ๒๗๒-๒๗๓
ส่วนที่ ๓ การขอบังคับคดี มาตรา ๒๗๔-๒๗๕
ส่วนที่ ๔ การพิจารณาคำขอบังคับคดี มาตรา ๒๗๖
ส่วนที่ ๕ การขอให้ศาลไต่สวนเกี่ยวกับกิจการและทรัพย์สิน
ของลูกหนี้ตามคำพิพากษา มาตรา ๒๗๗
ส่วนที่ ๖ อำนาจทั่วไปของเจ้าพนักงานบังคับคดี มาตรา ๒๗๘-๒๘๖
ส่วนที่ ๗ ผู้มีส่วนได้เสียในการบังคับคดี มาตรา ๒๘๗-๒๘๘
ส่วนที่ ๘ การงดการบังคับคดี มาตรา ๒๘๙-๒๙๑
ส่วนที่ ๙ การถอนการบังคับคดี มาตรา ๒๙๒-๒๙๔
ส่วนที่ ๑๐ การเพิกถอนหรือแก้ไขการบังคับคดีที่ผิดระเบียบ มาตรา ๒๙๕
หมวด ๒ การบังคับคดีในกรณีที่เป็นหนี้เงิน
ส่วนที่ ๑ อำนาจของเจ้าพนักงานบังคับคดี มาตรา ๒๙๖-๓๐๐
ส่วนที่ ๒ ทรัพย์สินที่ไม่อยู่ในความรับผิดแห่งการบังคับคดี มาตรา ๓๐๑-๓๐๒
ส่วนที่ ๓ การยึดทรัพย์สิน มาตรา ๓๐๓-๓๑๕
ส่วนที่ ๔ การอายัดสิทธิเรียกร้อง มาตรา ๓๑๖-๓๒๐
ส่วนที่ ๕ การขอให้ศาลบังคับบุคคลภายนอกชำระหนี้
ตามสิทธิเรียกร้อง มาตรา ๓๒๑
ส่วนที่ ๖ สิทธิของบุคคลภายนอกและผู้มีส่วนได้เสีย
เกี่ยวกับทรัพย์สินที่ถูกบังคับคดี มาตรา ๓๒๒-๓๒๕
ส่วนที่ ๗ การขอเฉลี่ยและการเข้าดำเนินการบังคับคดีต่อไป มาตรา ๓๒๖-๓๓๐
ส่วนที่ ๘ การขายหรือจำหน่าย มาตรา ๓๓๑-๓๓๕
ส่วนที่ ๙ การตั้งผู้จัดการอสังหาริมทรัพย์หรือการประกอบกิจการ
แทนการขายหรือจำหน่าย มาตรา ๓๓๖
ส่วนที่ ๑๐ การทำบัญชีส่วนเฉลี่ย มาตรา ๓๓๗-๓๔๔
ส่วนที่ ๑๑ เงินค้างจ่าย มาตรา ๓๔๕
หมวด ๓ การบังคับคดีในกรณีที่ให้ส่งคืนหรือส่งมอบทรัพย์เฉพาะสิ่ง มาตรา ๓๔๖-๓๔๙
หมวด ๔ การบังคับคดีในกรณีที่ให้ขับไล่ มาตรา ๓๕๐
ส่วนที่ ๑ การบังคับคดีในกรณีที่ลูกหนี้ตามคำพิพากษา
ต้องออกไปจากอสังหาริมทรัพย์ ที่อยู่อาศัย
หรือทรัพย์ที่ครอบครอง มาตรา ๓๕๑-๓๕๔
ส่วนที่ ๒ การบังคับคดีในกรณีที่ลูกหนี้ตามคำพิพากษา
ต้องรื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง ไม้ยืนต้น ไม้ล้มลุกหรือธัญชาติ
หรือขนย้ายทรัพย์สิน ออกไปจากอสังหาริมทรัพย์
ที่อยู่อาศัย หรือทรัพย์ที่ครอบครอง มาตรา ๓๕๕
หมวด ๕ การบังคับคดีในกรณีที่ให้กระทำการหรืองดเว้นกระทำการ มาตรา ๓๕๖
ส่วนที่ ๑ การบังคับคดีในกรณีที่ให้กระทำการ มาตรา ๓๕๗-๓๕๘
ส่วนที่ ๒ การบังคับคดีในกรณีที่ให้งดเว้นกระทำการ มาตรา ๓๕๙
หมวด ๖ การบังคับคดีในกรณีได้มาซึ่งทรัพย์สินที่มีทะเบียน มาตรา ๓๖๐
หมวด ๗ การบังคับคดีในกรณีที่ขอให้ศาลสั่งจับกุม
และกักขังลูกหนี้ตามคำพิพากษา มาตรา ๓๖๑-๓๖๕
หมวด ๘ การบังคับในกรณีมีการประกันในศาล มาตรา ๓๖๖-๓๖๗
